Er zijn van die bedrijven die altijd hun tijd ver vooruit waren, en dat ook blijven. Heemskerk Fijnmechanica uit Waddinxveen (bij Gouda) is er zo één. Al vroeg vooroplopend: eerst met CNC, daarna met CAD/CAM, vervolgens met robots en zelfs als eerste met een cobot … Aan mijlpalen geen gebrek, maar het is vooral het gezonde boerenverstand erachter dat het succes van Heemskerk Fijnmechanica uitmaakt. “Je kunt niet meer zonder automatisering. We plukken nu de vruchten van de koers die we vanaf de jaren 2000 al zijn ingeslagen,” is zaakvoerder Lucien Heemskerk overtuigd. Zijn Nakamura-draaibanken renderen het beste met een RoboJob Tower eraan.
Het was zijn vader die de zaak oprichtte. “Hij maakte instrumenten voor de sterrenwacht in Leiden. Maar de ambtenaarsmentaliteit was hem vreemd. Na werktijd mocht hij de machines gebruiken om zelf dingen te maken.” Zo ging de bal langzaam aan het rollen. Ton Heemskerk keert terug naar zijn roots, de regio rond Gouda om het als zelfstandige te proberen. De eerste manuele freesmachine krijgt in ’75 een plekje in de garage. In ’82 trekt hij zijn eerste medewerker aan. “Mijn vader was toen al vooruitstrevend. Hij geloofde dat moderne machines de sleutel tot succes waren. We waren de eersten in Nederland met een Miyano CNC-draaibank. Daar heb ik alles op geleerd”, vertelt Lucien.
Die natuurlijke drive om vooruit te kijken is duidelijk van vader op zonen overgegaan. Naast Lucien is ook broer Michel actief in de zaak. Met z’n drieën gingen ze ervoor. “In 2000 kochten we onze eerste robot. Iedereen verklaarde ons gek. Toen bestonden er nog geen bedrijven à la RoboJob die kant-en-klare automatiseringsoplossingen leverden. Je kocht een robot, vond een integrator en zocht vervolgens heel veel zelf uit om het ding werkende te krijgen. Gelukkig hebben we hier onze eigen Willy Wortel rondlopen die daarvoor zorgde,” lacht Lucien. Eerst was het aan één freesmachine gekoppeld, maar toen het een succes bleek mocht de robot er twee bedienen. “Ik geloof er heilig in dat techniek alles kan oplossen. Automatisering was toen al een troefkaart om competitief te zijn. Vandaag is het een noodzaak.”
Wie door de gebouwen loopt – Heemskerk Fijnmechanica kent intussen twee ateliers die aan elkaar grenzen – telt in totaal 60 machines en 24 robots en cobots. Een indrukwekkend geheel: draaien van diameter 10 tot 350 millimeter, frezen van 10 x 10 millimeter tot 2000 x 800 millimeter. “Door die sterkte in de breedte kunnen we telkens de beste keuze maken in functie van de stukken van de klant. Automatisering op zich is nooit het doel. Je wil meer spindeluren draaien, een beter rendement neerzetten. Dat doe je door te kiezen voor betaalbare automatisering. Als je te veel moet investeren, duurt het zoveel langer om het te laten renderen.”
Tot al dat automatiseringsgeweld behoren ook drie Towers van RoboJob. De eerste kwam er tijdens corona. “Ik geloofde er nochtans niet in. Niet omdat ze er niet mooi gebouwd uitzagen, maar omdat ik dacht dat ze te duur waren voor ons.” Een goed kopje koffie later dacht Lucien er anders over. “Ik kon voor een eerlijke prijs een demomodel uit Duitsland oppikken. Toen de Tower hier eenmaal samen draaide met onze Nakamura-draaibank was ik helemaal overtuigd.” Lucien stipt de beperkte voetafdruk aan als enorme troef. “Op één vierkante meter kun je ontzettend veel materiaal kwijt. Bovendien is hij zo veelzijdig, je kunt er alles mee.”
In 2023 volgde de tweede, intussen staat er ook een derde. Die kwam er vorig jaar, samen met een nieuwe Nakamura. Ik geloof in partnerschappen op de lange termijn, omdat je weet wat je aan elkaar hebt. Je bouwt samen iets op, om samen verder te komen.” Deze recentste investering noemt Lucien zijn ultieme cel. “Drie turrets, drie Y-assen, alles aangedreven, met een geautomatiseerde aan- en afvoer. Zo’n complexere opstelling geeft je weer meer mogelijkheden die een concurrent misschien niet heeft. Omdat je er alles in één keer mee kan afwerken en er minder handling nodig is.” Momenteel staat ze 24/7 te draaien. Voor Lucien is dat wat automatisering moet zijn. “Als er een schakel in de ketting niet werkt, dan staat alles stil. Dat is het voordeel van al zolang bezig te zijn met automatiseren: we beheersen onze processen tot in de puntjes om echt het maximale uit onze spindels te halen.”